Sacha Verheij zet zichzelf in om de denkwijze rondom geestelijke gezondheid te veranderen. Zij doet dit op verschillende manieren, waaronder een boek schrijven. Golven van Verdriet laat een kwetsbare kant van depressie zien die niet vaak naar boven komt. Dit boek heeft ze geschreven met een vriendin Caro Suringar en is geïllustreerd door zes talentvolle illustrators. Momenteel loopt er een crowdfundingsactie om hun boek te laten drukken.

hoe heb je besloten om een boek te schrijven?

Mijn vriendin Caro en ik hebben allebei ervaring met depressies. Ik heb er al langer mee te maken en zij kon veel halen uit mijn steun. We waren continu aan het praten en schrijven over onze inzichten. Op een gegeven moment zei ze: ‘’We kunnen gewoon een boek schrijven, toch?’’ Dat vond ik een heel goed idee.

We houden ons beiden bezig met psychische gezondheid. We geven gastlessen voor de MIND Young Academy. Vorig jaar zat ik in het bestuur van NJR en ik ben nog steeds bezig op beleidsmatig niveau bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Daarnaast geef ik trainingen over geestelijke weerbaarheid voor NJR.

We merkten dat er al veel over depressie gaande was in de media en in boeken, maar wij misten diepte. Hoe is nou de beleving van een depressie? Veel mensen vinden het nu makkelijker om te zeggen dat ze niet lekker in hun vel zitten, maar niet wat het in essentie is. Dit is heel moeilijk om te verwoorden maar wij zijn allebei woordelijk. Daarom willen wij dit graag aan het licht brengen. Begin februari 2019 hebben wij figuurlijk gesproken de pen opgepakt. We zijn nu precies een jaar bezig en klaar om Golven van Verdriet uit te brengen.

‘’Een boek schrijven is voor mij de eerste stap om mijzelf te ontwikkelen.’’

wat bedoel je als je zegt dat je een nieuwe blik op depressie wil richten?

Dan bedoel ik een zachtere kijk op depressie. We willen het niet mooier maken dan dat het is. Depressie wordt wel rauw geportretteerd in het boek maar we willen het niet als monster schetsen. Niet iets waar je tegen moet vechten maar iets waar je bij stil moet staan. Wat heeft de depressie mij te vertellen? Je kan daar veel van leren. Op die manier proberen wij anders te kijken naar iets wat natuurlijk niet fijn is, maar iets wat ons kan leren over het leven.

had je altijd al ambitie om een boek te schrijven?

Ik schrijf mijn hele leven al poëzie en ik heb al wat bundels uitgegeven. Schrijven zit heel erg in me. Ik heb altijd al een boek willen schrijven, maar ik vond mezelf altijd te jong. Caro zei dat nu gewoon een mooi moment was en dat gaf mij ook motivatie. We merken dat hier ook veel vraag naar is. We hebben een crowdfundingsactie opgezet om de drukkosten te dekken en we hebben in de eerste week 97% van ons doel behaald.

heb je struikelblokken ervaren tijdens het schrijven?

Wij hebben allebei veel gehaald uit wat we al hadden geschreven tijdens onze depressie. Dit was fijn om te kijken hoe het op dat moment ging. Het was echter een struikelblok om toegankelijk te schrijven. Ik zat op de opleiding Humanistiek en daardoor schrijf ik wetenschappelijk. Ik heb dit om moeten draaien want dit boek moet juist toegankelijk zijn. We willen dat mensen het begrijpen en dat mensen hierover gaan praten. Het was dus moeilijk om ‘populairder’ te schrijven maar dat het toch nog authentiek bleef.

‘’Depressie wordt wel rauw geportretteerd in het boek maar we willen het niet als monster schetsen.’’

hoe wordt jouw dagelijkse leven beïnvloed door je sterke punten?
Verbinding is iets wat heel erg in mij zit. Alle mensen horen erbij en ik vind het vreselijk als iemand eenzaam is. Menselijk contact is voor mij het belangrijkste wat er is. Ik neem heel erg tijd en ruimte voor momenten met mijn vrienden. Vroeger was ik ook iedereens vriend in de klas. Ik vind het heerlijk om steeds te ontdekken, te lezen en om van andere mensen te leren. Dat is wat ik altijd al wel heb gehad.

hebben je sterke punten je geholpen tijdens het schrijven van het boek?

Het onderzoekende heeft mij ontzettend geholpen omdat wij kritiek uiten op het gesprek rondom depressie. We moeten laten zien dat we daar echt kennis over hebben over hoe er nu wordt geschreven en gesproken over depressie. Wat wordt er nu gedaan rondom dit thema? Zo kunnen we zien wat we missen.

wat is het beste advies dat je ooit hebt ontvangen?

Ik was op spirituele expeditie in de Italiaanse Alpen en daar kwam ik in aanraking met een wijze berggids. Hij zei tegen mij: ‘’als je de hele tijd nee zegt tegen het leven dan maak je het jezelf best moeilijk. Waarom zeg je niet gewoon ja en dan zie je wel verder.’’ Wat hij zei klonk heel logisch. Als je ja zegt dan kan je alles aan. Vanuit die instelling maak je het leven bewegelijker, aangenamer en flexibeler.

Ik zat altijd in een soort boosheid. Ik kon niet begrijpen dat mijn vader een einde aan zijn leven had gemaakt en ik kon ook niet begrijpen waarom mijn neef afgelopen zomer hetzelfde deed. Ik ben heel boos geweest. Niet dat de boosheid er niet mocht zijn, want die mag er zeker zijn, alleen neemt dat bij mij niet meer de overhand omdat ik weet dat ik nog verder moet.

Ik probeer daarom dus alles via de ‘zeg ja’-instelling en dat heeft mijn leven echt veranderd. Ik hoef niet meer zo te vechten en iets weg te drukken als iets naar boven komt. Het is net zoals een bal die je onderwater probeert te houden: het komt altijd weer naar boven.

‘’Laat het er zijn en leer jezelf kennen.’’

zou je je jongere zelf precies hetzelfde advies geven?

Ik zou wel hetzelfde advies geven maar dan op een andere manier geformuleerd. Laat het er zijn - zou ik zeggen. Kijk wat het je te vertellen heeft als je je rot voelt. Luister vooral naar jezelf en gun het jezelf om die behoefte te vervullen. We zijn superstreng voor onszelf. ‘’Stel jezelf niet aan en ga maar door.’’ Op een gegeven moment loop je leeg en je moet ook weten waarmee je jezelf vult. Het heeft mij geholpen om te kijken naar wat mijn draagkracht en mijn draaglast in balans houdt. Voor mij helpt surfen, hardlopen en iedere dag vriendinnen zien. Laat het er zijn en leer jezelf kennen.

hoe wil je jezelf verder ontwikkelen?

Ik denk dat ik in de toekomst verder wil met deze thema’s. Het allerliefste zou ik de huidige cultuur veranderen. Het zit heel erg in me omdat ik dingen heb meegemaakt vanaf een jonge leeftijd. Ik probeer op wat voor manier dan ook hier mee bezig te zijn. Dat kan via onderzoeken, schrijven, filmen en fotograferen. Een boek schrijven is voor mij de eerste stap om mezelf te ontwikkelen.

Wil je elke maand de changemaker nieuwsbrief ontvangen? Schrijf je hier in.

Ken jij de volgende changemaker van de maand? Laat het hier weten

Tekst: Jason Grissom

Illustraties: Jurel Bakker